Οι Αμερικάνοι μπορεί να είναι κακοί, στραβοί, ανάποδοι, αλλά σε επίπεδο μάρκετινγκ και μάλιστα αθλητικού μάρκετινγκ είναι οδηγοί. Έχουν ένα προϊόν, που είναι με διαφορά το καλύτερο στον κόσμο όσον αφορά το άθλημα του μπάσκετ και εύκολα ένα από τα καλύτερα αθλητικά προϊόντα συνολικά και κάθε χρόνο καταφέρνουν και το κάνουν καλύτερο.
Πώς το κάνουν αυτό; Καταρχάς έχουν τη μεγαλύτερη βάση ταλέντου στον κόσμο. Οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής έχουν πληθυσμό πάνω κάτω 300.000.000 και αποτελούν ένα φυλετικό μωσαϊκό όλης της υφηλίου. Προφανώς αυτό έχει σαν αποτέλεσμα, με βάση τη στατιστική και μόνο, να έχουν αρκετές περιπτώσεις εξαιρετικών αθλητών. Σίγουρα όμως δε φτάνει μόνο αυτό.
Το υπάρχον ταλέντο φροντίζουν να το εντοπίζουν και να το αναδεικνύουν με κάθε δυνατό τρόπο. Με αθλητικά προγράμματα απόλυτα συνυφασμένα με τη σχολική εκπαίδευση. Με την αξιοποίηση αυτών ακριβώς των προγραμμάτων καταφέρνουν να μην αφήνουν ούτε μισό αθλητικό ταλέντο να πάει χαμένο. Τα παιδιά δοκιμάζουν από μικρή ηλικία όλη την γκάμα αθλημάτων και αν έχουν δυνατότητες σε κάποιο από αυτά το κυνηγούν με όλες τους τις δυνάμεις. Ακόμα και αν δε γίνουν ποτέ επαγγελματίες, μπορεί να κερδίσουν τις σπουδές τους ή έστω ένα ραντεβού με τη Τζέην, την cheerleaderαπό το Α3… Η ουσία είναι πως τα περισσότερα από τα παιδιά στην Αμερική έχουν την ευκαιρία και το κίνητρο να ασχοληθούν με τον αθλητισμό. Τα αποτελέσματα φαίνονται σε κάθε μεγάλο αθλητικό γεγονός, από τους Ολυμπιακούς Αγώνες μέχρι το Παγκόσμιο Κύπελλο Μπάσκετ.
Τα τελευταία, δε, χρόνια έχουν πάει ένα βήμα παραπέρα. Πέρα από την αξιοποίηση του αποδεδειγμένα πλούσιου εγχώριου ταλέντου τους, έχουν αναπτύξει ένα υποδειγματικό σύστημα σκάουτινγκ ταλέντων σε μικρές ηλικίες σε ολόκληρο τον κόσμο. Το αποτέλεσμα είναι να μαζεύουν τα μεγαλύτερα διαμάντια του παγκόσμιου μπάσκετ πριν προλάβουν να λάμψουν αλλού. Πόσοι από εμάς θυμούνται τον Πάρκερ, τον Γκασόλ ή το Νοβίτσκι να παίζουν πιτσιρικάδες στην Ευρωλίγκα; Δεν πρόλαβαν καν… Χρειάζεστε και άλλη απόδειξη; Εντόπισαν και επέλεξαν στο Νο15 ένα παιδί μεταναστών από την Α2 της Ελλάδας. Από την Α2! Ακόμα και οι ελληνικές ομάδες που τα τελευταία χρόνια λόγω κόστους έχουν κάνει στροφή στους ταλαντούχους Έλληνες παίκτες δεν είχαν προλάβει καν να πάρουν μυρωδιά το ταλέντο του Αντετοκούμπο και το NBAτον εντόπισε από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού…
Άντε και πες ότι το βρήκαν το ταλέντο, λοιπόν, οι Αμερικάνοι. Πρέπει κάπως και να το κρατήσουν. Μα πως γίνεται να μην το κρατήσουν; Το NBAπαρέχει το ιδανικό εργασιακό περιβάλλον για οποιονδήποτε μπασκετμπολίστα. Πρώτον και βασικότερο, τα οικονομικά μεγέθη είναι απλά μη συγκρίσιμα. Από τη μία έχεις ένα προϊόν που πουλάει σε όλο τον κόσμο. Και πουλάει πολύ. Και από την άλλη, αν πάρουμε την Ευρώπη σαν πιο ανεπτυγμένο πλην Αμερικής μοντέλο, έχουμε ομάδες που ξοδεύουν περισσότερα από αυτά που βγάζουν και προέδρους που κάνουν απλά ένα πολύ ακριβό χόμπι. Ενδεικτικά αναφέρω ότι τα μπάτζετ Παναθηναϊκού, Ολυμπιακού φέτος είναι δεν είναι 10.000.000€, αυτή τη στιγμή το ρόστερ των BrooklynNetsανέρχεται στα 192 εκ.δολλάρια. Ναι καλά διαβάσατε. 192.000.000 $! Τα χρήματα που κυκλοφορούν στο ΝΒΑ, μπορούν να εξασφαλίσουν σε έναν καλό ρολίστα (π.χ. Κουφός – ναι προς το παρόν είναι απλά ένας καλός ρολίστας) μεγαλύτερο εισόδημα από πρωτοκλασάτους μπασκετμπολίστες στην Ευρώπη (Σπανούλη, Ναβάρο, Διαμαντίδη).
Αλλά και πέρα από το εισόδημα, το περιβάλλον αυτό κάθε αυτό είναι άκρως ελκυστικό. Δε θα μπω καν στην διαδικασία να το συγκρίνω με τη ζοφερή πραγματικότητα της Α1, όπου το οπαδιλίκι και ο χουλιγκανισμός έχει καταντήσει το έρμο το μπασκετάκι πεδίο μάχης. Ακόμα και σε σύγκριση με τα ανεπτυγμένα και πολιτισμένα πρωταθλήματα της Ισπανίας ή της Ρωσίας το ΝΒΑ υπερτερεί. Εκεί το κάθε παιχνίδι είναι γιορτή και θέαμα. Και αυτή η προσέγγιση του παιχνιδιού μακριά από τον σκοπό που αγιάζει τα μέσα είναι αυτή που επιτρέπει στους παίκτες να απολαύσουν πραγματικά αυτό που κάνουν και να αφοσιωθούν απόλυτα σε αυτό.
Για το τέλος άφησα κάτι που ίσως είναι πιο σημαντικό από όλα τα παραπάνω μαζί. Το ΝΒΑ διέπεται από μια σειρά κανονισμών και διατάξεων που αποκλειστικό σκοπό έχουν την ανάπτυξη του αθλήματος. Από τις διαστάσεις του γηπέδου, μέχρι τα σφυρίγματα των διαιτητών και από τα salarycupμέχρι το σύστημα draft, όλα είναι σχεδιασμένα για να κάνουν το παιχνίδι πιο γρήγορο, πιο θεαματικό και το πρωτάθλημα πιο ανταγωνιστικό. Ειδικά στο κομμάτι της ανταγωνιστικότητας το μοντέλο του ΝΒΑ είναι για σεμινάριο και περιστρέφεται γύρω από δύο άξονες. Draftκαι salarycup.
Το Draftπριμοδοτεί τις χειρότερες ομάδες κάθε χρονιάς στην επιλογή των νέων ταλέντων που έρχονται κάθε χρονιά στη λίγκα, με αποτέλεσμα οι ισχυρές ομάδες να μην γίνονται πιο ισχυρές και οι ομάδες που είναι στα χαμηλά στάδια της βαθμολογίας να μη μένουν κολλημένες αιώνια εκεί. Σίγουρα υπάρχουν κάποιες παραδοσιακά ισχυρές ομάδες και δημοφιλείς πόλεις που διαχρονικά π[προσελκύουν καλούς παίκτες (Λος Άντζελες, Νέα Υόρκη, Σικάγο, κλπ), αλλά αυτό δε σημαίνει πως οι μικρές πόλεις είναι καταδικασμένες στην αφάνεια. Σημαντικότερα παραδείγματα είναι το Σαν Αντόνιο και πιο πρόσφατα η Οκλαχόμα. Το σύστημα Draftδίνει τη δυνατότητα στις μικρές ομάδες να χτίσουν σιγά σιγά μια ανταγωνιστική ομάδα και εξασφαλίζει ότι σχεδόν κάθε μια από τις 30 ομάδες της λίγκας θα έχει και τον σταρ της.
Αν το Draftθέτει τις βάσεις για ένα δίκαιο και ανταγωνιστικό πρωτάθλημα, τα salarycupβάζει τη σφραγίδα. Σε απλά ελληνικά, salarycupσημαίνει ότι όλες οι ομάδες ανεξαιρέτως, έχουν το ίδιο οικονομικό ταβάνι, πέρα από το οποίο οι φορολογικές επιβαρύνσεις είναι εξοντωτικές. Αυτό πολύ απλά εξασφαλίζει ότι όλοι θα παίζουν με ίσους όρους και δε θα βρεθεί ένας Αμπράμοβιτς να μαζέψει σε μια ομάδα όλη την αφρόκρεμα της λίγκας και να κυριαρχήσει με τα λεφτά του και μόνο. Σίγουρα υπάρχουν εξαιρέσεις. Οι Netsπου αναφέρθηκαν πιο πάνω είναι μία από αυτές, οι Mavericksτου τρελο-Cubanείναι το πλέον χαρακτηριστικό, ενώ τα παραδοσιακά powerhousesσχεδόν πάντα παίζουν στα όρια του salarycupγιατί έχουν και τις αγορές να το υποστηρίξουν. Παρόλα αυτά οι εξαιρέσεις δεν σπάνε τον κανόνα. Και ο κανόνας είναι πως με όλους τους περιορισμούς που υπάρχουν στα salarycup, τις σύνθετες συμφωνίες παικτών ομοσπονδίας για μισθούς και την διαδικασία του Draft, το να φτιάξεις μια καλή ομάδα στο ΝΒΑ είναι πρωτίστως θέμα ταλέντου του managerπου έχεις στο τιμόνι και δευτερευόντως χρημάτων.
Το ΝΒΑ ξεκινάει, λοιπόν. Η πραγματική γιορτή του μπάσκετ! Και η φετινή χρονιά αναμένεται να είναι από τις πιο ενδιαφέρουσες των τελευταίων χρόνων. Γιατί; Μα για 30 διαφορετικούς λόγους! Για 30 διαφορετικές ομάδες! Stay tuned…
