Εκ των αφανών πρωταγωνιστών με πολλές ώρες ξενύχτι για να δει τους αντιπάλους και να φτιαχτεί το πλάνο αντιμετώπισης τους που έκαναν πράξη στο παρκέ οι παίκτριες που σαφώς είναι οι απόλυτες πρωταγωνίστριες όπως δηλώνει και ο ίδιος. "Η επιτυχία είναι δικιά τους" και κανείς δεν μπορεί να τους την πάρει.
Ο Έλληνας προπονητής μίλησε στο agapotobasket.gr για το "τρελό" γαλανόλευκο καλοκαίρι, τη χαρά μικρού παιδιού που είχε επιστρέφοντας από την Τσεχία (και ποιος δεν είχε θα προσθέσουμε εμείς) αλλά και την επόμενη χρονιά που ακολουθεί στο τιμόνι του Πανιωνίου.
Πως ήρθε η κλήση στην Εθνική ομάδα; Πως έζησες αυτό το ταξίδι;
Ήταν ένα όνειρο το οποίο πραγματοποιήθηκε. Ήταν η ανταμοιβή κόπων πολλών χρόνων, κάτι που μόνο το φανταζόμουν και δεν πίστευα ότι μπορεί να πραγματοποιηθεί. Κατάλαβα μετά από πολύ καιρό ότι όταν ένας άνθρωπος κάνει όνειρα και βάζει μικρούς κοντινούς στόχους, μπορεί να περάσουν και 27 χρόνια και να πραγματοποιηθούν. Για μένα ήταν η ύψιστη τιμή και ευχαριστώ πάρα πολύ τον coach Κεραμιδά για ακόμα μια φορά για τη δυνατότητα που μου έδωσε να βρίσκομαι στο τιμ της Εθνικής. Ο άνθρωπος πρότεινε τον Άγγελο Τσίκληρα να είναι σε αυτή τη διαδικασία μαζί με την Ελένη την Καφαντάρη με όλα τα ρίσκα που πήρε και θυμάμαι την κουβέντα του: "θα αναλάβετε τις ευθύνες είτε της επιτυχίας. είτε της αποτυχίας". Ευτυχώς για εμάς ήταν ευθύνες επιτυχίας. Δεν σου κρύβω ότι με πολύ χαρά άκουσα την κλήση μου στην Εθνική αλλά λόγω και των απουσιών, του ομίλου, των αντιπάλων μας είχαμε στο μυαλό μας ότι πάμε για μια καλή παρουσία, δεν μπορούσαμε να διανοηθούμε αυτό που συνέβη.
Καταφέραμε και γίναμε όλοι ομάδα. Και οι παίκτριες έγιναν ομάδα, και το σταφ. Ήταν εμπειρία απερίγραπτη. Η συνεργασία ήταν καλή και σε πολύ υψηλό επίπεδο. Και η δική μου με την Ελένη (Καφαντάρη) και με τον coach τον Κεραμιδά, με τον Γιάννη τον Παπαγεωργίου, με τη Νατάσα, ακόμα και με τον Αντρέα το φροντιστή, με τον κ. Κουτραφούρη, με την Αγγελική την Τσακίρη. Δεθήκαμε πάρα πάρα πολύ και δεν μου έχει ξανασυμβεί αυτό σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα να είναι τόσο δυνατό το δέσιμο τόσων πολλών ανθρώπων για ένα κοινό σκοπό. Ήταν φανταστικό. Τα ξενύχτια ήταν αμέτρητα και οι ώρες που η Ελένη και εγώ κοιμηθήκαμε ήταν λίγες σε όλο το διάστημα αυτό αλλά μπροστά στο αποτέλεσμα που βγήκε προς τα έξω και έδωσαν τα παιδιά στον κόσμο να δει είναι πραγματικά ασύλληπτο και δεν θα το άλλαζα με τίποτα. Πρωταγωνίστριες είναι τα κορίτσια γιατί ναι μεν μπορεί εμείς να τους λέγαμε κάποια πράγματα που έπρεπε να γίνουν αλλά θα έπρεπε να έχουν και την ικανότητα να το αντιληφθούν. Τα κορίτσια μέσα σε λίγες ώρες από το ένα παιχνίδι στο άλλο με τις πληροφορίες που έπρεπε να πάρουν να είναι πάρα πολλές είχαν τη δυνατότητα να τα αντιληφθούν και τα έκαναν πράξη μέσα στο γήπεδο.
Μακάρι να μπορούσα να γυρίσω το χρόνο πίσω και να το ξαναζούσα χωρίς να αλλάξω τίποτα.
Ποια στιγμή έχει μείνει πιο έντονη. Τι σε ρωτούσαν τα παιδιά σου γυρνώντας;
Δεν χρειάστηκε να με ρωτήσουν κάτι ήμουν τόσο ευτυχισμένος που τα έλεγα μόνος μου. Ένιωθα σαν μικρό παιδί που όταν πηγαίνει κάτι καλά πάει και το λέει μόνο του. Τους περιέγραφα όλες αυτές τις στιγμές. Τι να πω: οι αντιδράσεις όταν περάσαμε στην επόμενη φάση; 'Όταν κερδίσαμε τη Ρωσία και περάσαμε στα προημιτελικά; Που όλο το σταφ χόρευε μαζί με τα παιδιά; Για μένα η "ασυλληπτότερη" στιγμή είναι το παιχνίδι με την Τουρκία. Δεν το πιστεύαμε αυτό που βλέπαμε. Εκείνη τη μέρα πήγαν όλα τέλεια αμυντικά και επιθετικά. Επειδή με έχουν ρωτήσει αν μπορούσα να διαλέξω να κερδίσουμε ένα παιχνίδι από τα δυο με Γαλλία και Βέλγιο αντί αυτό με την Τουρκία θα επέλεγα πάλι το παιχνίδι με την Τουρκία γιατί αλλιώς δεν θα συνέβαιναν όλα αυτά και ειδικά με τον τρόπο που συνέβησαν.
Αυτό δεν συμβαίνει να μην υπάρχει ίχνος κομπλεξισμού από κανέναν και όλοι να γινόμαστε ένα. Όλοι ήθελαν να βοηθήσουν και δεν υπάρχουν λόγια να το περιγράψεις. Αν το φωτογράφιζα θα ήταν οι φωτογραφίες που έχουν κυκλοφορήσει που σε ένα βαθμό μπορούν να δείξουν τις εκφράσεις και τα συναισθήματα μας.
Εγώ θα θυμηθώ την πρώτη φορά που μαζευτήκαμε στο κέντρο 18 Μαΐου και είπαμε πάμε να κάνουμε το χρέος μας και την τελευταία φορά που ήταν πρόσωπα που έλαμπαν που έβλεπες ότι έκαναν τεράστια προσπάθεια και ανταμείφθηκαν. Το ταξίδι αυτό έκλεισε γεμάτο για όλους. Μακάρι η επόμενη φορά να είναι ακόμα πιο γεμάτη.
Στα 27 χρόνια σου στο χώρο σαν προπονητής είναι από τις πιο ξεχωριστές στιγμές;
Θα ήταν ανόητο να μην είναι από τις κορυφαίες μου στιγμές. Θεωρώ ότι οι τελευταίες χρονιές είναι ότι καλύτερο ζω στην προπονητική μου καριέρα, και με την ομάδα του Πανιωνίου αλλά και το αποκορύφωμα που ήταν η κλήση στην Εθνική και όλο αυτό που ακολούθησε.
27 χρόνια είναι πολλά. Τι είναι αυτό που σε κάνει να πηγαίνεις στην κάθε προπόνηση σαν να είναι η πρώτη φορά;
Έρωτας για το μπάσκετ. Όχι απλά αγάπη, μεγάλος έρωτας. Δεν μπορώ να διανοηθώ ότι δεν θα υπάρχει το μπάσκετ στη ζωή μου. Μετά την οικογένεια μου είναι το ύψιστο πράγμα που με γεμίζει. Παρ όλη την κούραση, την ψυχική και σωματική που μεσολαβεί κατά την διάρκεια της χρονιάς και της κάθε μέρας πάντα η επόμενη είναι σαν να είναι η πρώτη φορά που μπαίνω στο γήπεδο. Αυτό βέβαια δεν το κάνεις μόνος σου, σου το μεταδίδουν και οι αθλητές. Σκοπός είναι να δίνεις κίνητρο στα παιδιά ώστε να δίνουν και αυτοί το 100%. Όπως θέλω να μου δίνουν το 100% τότε εγώ θα δώσω 1000%. Μου αρέσει να προσφέρω, να ζω την κάθε στιγμή στο γήπεδο.
Δουλεύεις με πολλές ηλικιακές κατηγορίες τόσο σε άντρες όσο και σε γυναίκες. Υπάρχουν διαφορές που ξεχωρίζεις;
Το μπάσκετ για μένα είναι ίδιο σε όλες τις ηλικίες. Η διαφορά είναι ότι σε νέους ανθρώπους έχεις πιο πολλά να δώσεις και να τους μάθεις. Στα παιδιά που είναι ήδη φτασμένα στο κομμάτι μπάσκετ είναι η δυνατότητα κάθε μέρα να προσπαθείς να ανακαλύψεις καινούργια κίνητρα ώστε να είναι πιο ανταγωνιστικοί, να προσπαθούν περισσότερο σαν να είναι και για αυτούς η πρώτη μέρα.
Είναι αυτή και η συμβολή που τους δίνεις;
Επειδή και εγώ μέχρι πρόσφατα ήμουν αθλητής είναι αυτό που έλεγα και στον εαυτό μου. Κάθε μέρα πρέπει να βρίσκω κίνητρο και να είναι το ίδιο ανταγωνιστικός όπως ήμουν την προηγούμενη. Δεν ξέρω ποιο θα είναι το αποτέλεσμα αλλά θα ξέρω ότι όταν τελειώσει η προπόνηση θα έχω δώσει το 101%. Το άλλο που θα τους έλεγα είναι ότι αυτός που προσπαθεί αργά ή γρήγορα θα δικαιωθεί. Αυτό είναι κορυφαίο συναίσθημα. Να δίνει πάντα τον καλύτερο του εαυτό σαν να είναι η "τελευταία φορά".
Κλείνοντας το κεφάλαιο της Εθνικής ομάδας πλέον αφοσιώνεσαι στην ομάδα σου τον Πανιώνιο. Με τι φιλοδοξίες χτίζεις τη νέα ομάδα;
Αρχικά ευχαριστώ τους ανθρώπους της διοικούσας επιτροπής γιατί μου δίνουν για τρίτη συνεχόμενη χρονιά τη δυνατότητα να είμαι μέλος της ομάδας και να έχω την τιμή να είναι προπονητής σε αυτό το μεγάλο σύλλογο. Μιλώντας λοιπόν με αυτούς τους ανθρώπους από την πρώτη μέρα που ήρθα στον Πανιώνιο είχαμε την ίδια φιλοσοφία. Να προσπαθήσουμε βήμα βήμα, χρονιά με τη χρονιά να κάνουμε τον Πανιώνιο να ακούγεται προς τα έξω για τον τρόπο της δουλειάς του, της οργάνωσης του, για τον τρόπο γενικότερα που αυτός ο μεγάλος σύλλογος επανήλθε στην Α1 και θέλει να παραμείνει όσο το δυνατόν περισσότερο. Πέρυσι η πρώτη μας χρονιά στέφθηκε με επιτυχία εκ του αποτελέσματος. Είχαμε παιδιά στις τάξεις μας που δεν γνώριζαν εμπειρικά την Α1 παρόλα αυτά ήμασταν ανταγωνιστικοί. Φέτος θελήσαμε με τον συνεργάτη μου το Θάνο το Νίκλα να σκεφτούμε λίγο διαφορετικά τα πράγματα πάντα μένοντας πάνω στη φιλοσοφία αυτή. Θέλαμε να έχουμε κάποια παιδιά που είναι λίγο πιο έμπειρα για να μπορέσουν και αυτά με τη σειρά τους να μεταφέρουν την εμπειρία και τις παραστάσεις που έχουν στα νεότερα.
Θέλουμε να πηγαίνουμε βήμα βήμα. Πέρυσι ο στόχος ήταν να σωθούμε το συντομότερο δυνατόν. Δεν έγινε σύντομα αλλά στο τέλος έγινε και η ομάδα σώθηκε. Φέτος θεωρούμε ότι με τις κινήσεις που γίνονται θα είμαστε λίγο καλύτεροι από πέρυσι. Θέλουμε να ευχαριστιόμαστε κάθε στιγμή στην προπόνηση και στο παιχνίδι, να είμαστε ανταγωνιστικοί. Κρατήσαμε ένα μεγάλο μέρος του κορμού στην ομάδα και θέλουμε αυτό που είχαμε πέρυσι να το μεταδώσουμε και στα καινούργια παιδιά, δηλαδή την έννοια της οικογένειας, την έννοια να γίνουμε ομάδα το συντομότερο δυνατόν έτσι ώστε να μπορέσουμε να καταφέρουμε τους στόχους μας. Τα παιδιά που παρέμειναν και τα παιδιά που έρχονται έχουν την ποιότητα και το επίπεδο να καταλάβουν αυτό που ζητάμε.
Σίγουρα ο Πανιώνιος θέλουμε να είναι πιο ανταγωνιστικός από πέρυσι. Για να είναι ο Πανιώνιος εδώ που είναι τώρα τα παιδιά που ήταν τις προηγούμενες χρονιές στην ομάδα, έχουν κάνει τεράστια προσπάθεια και έχουν μεγάλο κομμάτι μεριδίου.
Αυτό που εμείς ζητάμε είναι να είμαστε όσο το δυνατόν πιο ανταγωνιστικοί από το πρώτο μέχρι το τελευταίο δευτερόλεπτο να δίνουμε το 100%. Αν μέσα από αυτή τη διαδικασία μπορέσουμε να αναδείξουμε παιδιά που έχουν τη δυνατότητα να αναδειχθούν θα είναι πολύ ευχάριστο. Βέβαια όλα αυτά γίνονται μέσα από τη δουλειά. Το βασικό είναι ότι έχουμε ανθρώπους δίπλα μας που μας στηρίζουν και μιλάω για τη Διοικούσα επιτροπή που μας έχει δώσει τη δυνατότητα να μην σκεφτόμαστε τίποτα άλλο πέρα από το μπάσκετ που ειδικά τη δεδομένη χρονική στιγμή το να έχεις ανθρώπους που είναι φερέγγυοι, το να έχεις ανθρώπους που είναι δίπλα στην ομάδα και δίνουν την ψυχή τους για αυτή σπανίζει. Ένα από τα πράγματα που είχαν βάλει και αυτοί στοίχημα ήταν να κάνουμε τον Πανιώνιο να ακούγεται με τα καλύτερα λόγια. Οι συγκεκριμένοι άνθρωποι δουλεύουν εκτός των τεσσάρων γραμμών και έχουν εξαιρετικά καλά αποτελέσματα. Η δική μας η δουλειά είναι μέσα από τις γραμμές και όσο καλή και να είναι πάντα ο εχθρός του καλού είναι το καλύτερο.
Η επιτυχία της Εθνικής μπορεί να φέρει περισσότερα κορίτσια στα γήπεδα;
Η ενασχόληση μου είναι και στο γυναικείο αλλά και στο αντρικό σε επίπεδο ακαδημιών. Σίγουρα ο αριθμός των αγοριών είναι μεγαλύτερος από των κοριτσιών παρόλα αυτά θα απαντήσω με ένα περιστατικό που συνέβη λίγες μέρες αφότου γυρίσαμε από την Τσεxία. Μιλούσα με ένα συνάδελφο ο οποίος είναι προπονητής σε ένα σωματείο Νοτιοανατολικά της Αττικής και μου λέει coach πέρυσι είχαμε δέκα κορίτσια, φέτος χωρίς να έχει ξεκινήσει ακόμα η χρονιά έχουν ήδη έρθει είκοσι καινούργια παιδιά. Νομίζω αυτή είναι η απάντηση. Όλοι με μια τέτοια επιτυχία ξεκινήσαμε και μπήκαμε στο γήπεδο και είδαμε τι είναι το μπάσκετ, όπως και εγώ είμαι άνθρωπος που ξεκίνησε το μπάσκετ λόγω της επιτυχίας του 87. Θεωρώ ότι κορίτσια που μπορούν να μπουν στο μπάσκετ υπάρχουν, απλά όταν αυτό ακούγεται, φαίνεται, προβάλλεται όπως έγινε αυτό είναι κάτι. Για να μπορέσουν όμως αυτά τα παιδιά να έρθουν στο γήπεδο δεν αρκεί μόνο αυτό, πρέπει να γίνουν και κάποια άλλα πράγματα. Ίσως αυτό το κάτι άλλο να είναι μια ακόμα επιτυχία της Εθνικής, ίσως να είναι οι σύλλογοι να μπορέσουν να δώσουν περισσότερα κίνητρα. Είμαστε στη διαδικασία που είναι φρέσκο και πρέπει να το εκμεταλλευτούμε. Και το 2009 κάτι αντίστοιχο είχε συμβεί, τότε η ευκαιρία χάθηκε, τώρα δεν πρέπει να χαθεί. Όλοι πρέπει να κάνουμε κάτι, σύλλογοι, προπονητές, ομοσπονδία, δημοσιογράφοι, γονείς, να μπορέσουμε όλο αυτό το πράγμα να το συνδέσουμε έτσι ώστε τα παιδιά να έρθουν στο γήπεδο. Όταν η φουρνιά αυτών των παικτριών κάποια στιγμή εκ των πραγμάτων σταματήσει θα πρέπει να υπάρχει επάξια αντικατάσταση από τα παιδιά που ακολουθούν.
Κλείνοντας θα θέλαμε ένα μήνυμα για τον κόσμο ώστε φέτος να είναι περισσότερος στις κερκίδες.
Μπάσκετ παίζουν και οι άντρες, μπάσκετ παίζουν και οι γυναίκες. Οι γυναίκες μπορεί να μην καρφώνουν τη μπάλα στο καλάθι αλλά μπορούν να κάνουν εξίσου εντυπωσιακά πράγματα. Καλό θα είναι και ειδικά γονείς που έχουν κορίτσια να έρχονται στο γήπεδο, οι προπονητές των ακαδημιών πρέπει να φέρνουν τα παιδιά στο γήπεδο να βλέπουν τη μεγάλη ομάδα του κάθε συλλόγου. Μόνο έτσι το παιδί αποκτά εικόνες και θα μπορεί να πει θέλω να μοιάσω σε αυτόν/ή. Υπάρχει η δυνατότητα να έρθουν και να δουν εξαιρετικά πράγματα, το θέμα είναι να υπάρχει και η θέληση και η διάθεση. Εγώ το βλέπω πάντα από τη θετική πλευρά. Ο κόσμος πλέον είδε στην τηλεόραση τι μπορούν να κάνουν οι γυναίκες και ο αθλητής το έχει ανάγκη να βλέπει κόσμο στις κερκίδες και έτσι έχει και κίνητρο στο επόμενο παιχνίδι να είναι καλύτερος. Όλα είναι αλυσίδα. Αξίζει τον κόπο τουλάχιστον να έρθει να δει και αν δεν τον γεμίσει να σταματήσει αλλά να δώσει τουλάχιστον την ευκαιρία στα κορίτσια να του δείξουν τι μπορούν να κάνουν.